Hazırlayan: Prof. Dr. Sami HİZMETLİ, Doç. Dr. Ece KAPTANOĞLU
Kalça Ağrıları
Kalça eklemi uyluk kemiğinin leğen kemiği ile birleştiği yerdeki oynak yeridir. Kalça ağrısı sık görülen bir problemdir. Farklı sebeplere bağlı olarak hemen hemen her yaşta görülebilir.
Hastalar kalça ağrısını genellikle kabalardaki ağrıyı ifade etmek için kullansalar da, aslında kalça ekleminin ağrısı kasıkta ve uyluğun ön yüzünde, hatta dizde hissedilebilir.
Kalça eklemi problemlerinde hasta taraf üzerine basamamak ya da istirahat ağrısı, yürüme sırasında ağrı, kalça eklemini bükememek, şişlik, sıcaklık gibi yakınmalar ortaya çıkabilir.
Kalça ağrısının sebebi nedir?
1. Kalça çevresindeki yumuşak dokulardan kaynaklanan ağrılar; Kasların ve kemiklerin arasında sürtünmeyi azaltmak amacıyla bulunan küçük keselerin incinmesi olarak tanımlanabilecek bursit, kalça ağrısının sık görülen sebeplerindendir. Alışık olmadığımız ağır aktivitelerden sonra kas ağrıları görülebilir. Uzun mesafe koşucuları gibi bazı sporcularda da kalça ağrıları fazla kullanımla ilgi olarak görülebilir.
2. Kireçlenme (osteoartrit)
3. İltihaplı romatizmalar
4. Doğuştan gelen kalça çıkığı gibi problemler
5. Geçici eklem zarı iltihabı
6. Travma, kırık
7. Kanser
8. Mikrobik hastalıklar
9. Bel ya da kalça dışındaki kas iskelet yapılarından kalçaya yayılan ağrılar (belde kireçlenme, bel fıtığı gibi)
Kalça ağrısının teşhisi nasıl konulur?
Doktorlar hastaları dikkatlice sorgulayarak şikayetlerini öğrenmeye çalışırlar. Zira şikayetlerin doğru şekilde belirlenmesi en az muayene kadar önemlidir. Bu nedenle doktorunuza kalça ağrınızla ilgili doğru ve detaylı bilgi vermeniz gereklidir. Muayene ile teşhis büyük oranda belirlense de kimi zaman kesinleştirmek için kan tahlilleri, kalça filmi ve manyetik rezonans gibi görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir.
Kalça ağrısı nasıl tedavi edilir?
Kalça ağrılarının tek bir tedavi şekli yoktur ve teşhise göre tedavi de değişir.
"1. İstirahat sebep ne olursa olsun özellikle erken dönemde ağrıyı azaltmak ve mevcut hasarın ilerlemesine engel olmak için yararlıdır. Bu dönemde merdiven çıkmak, bisiklete binmek, koşmak gibi aktiviteler yasaklanmalıdır.
2. Sıcak ya da soğuk uygulamalar teşhise ve yakınımın süresine bağlı olarak tercih edilir. Düşme ya da darbeye bağlı incinmelerde özellikle ilk 24-48 saat içinde soğuk uygulama tercih edilir. Yine iltihaplı romatizmalarda, eklemde sıcaklık ve şişlik varken soğuk uygulama iyidir. Ancak basit kas tutulmalarında, yumuşak doku incinmelerinde erken dönemi geçirdikten sonra sıcak uygulama çok daha iyi sonuç verir.
3. Germe, tutulan kasları gevşetmek için ve istirahata bağlı kısalmış olan yumuşak dokuların esnekliğinin arttırılmasında işe yarar.
4. Fizik tedavi hem ağrı kesici özelliği hem de derin kanlanmayı arttırarak doku iyileşmesine yaptığı katkılardan dolayı kireçlenme gibi hastalıklarda yaygın olarak kullanılır.
5. Egzersizler en az fizik tedavi ve ilaç tedavisi kadar etkilidir. Egzersizler sadece tedavi edici değildir aynı zamanda ağrının sıklığını da azaltır.
6. İlaç tedavisinde ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar kullanılabilir.
7. Kilo vermek kalçaya binen yükleri azaltarak eklemi rahatlatır.
8. Baston, yürüteç gibi cihazlar, ekleme binen yükü azaltmada ve dengeyi sağlamada yardımcı olur.
9. Kalça eklemi ileri derecede yıpranmış ve ağrı yakınması başka türlü giderilemeyen hastalarda, ameliyat yapılması (cerrahi girişim) gerekebilir. En sık yapılan ameliyat kalça protez koyulmasıdır.